Jak wygląda łuszczyca – przyczyny, objawy, leczenie
Łuszczyca jest chorobą, której objawy wynikają z zaburzonego procesu regeneracji naskórka. Zmiany łuszczycowe stanowią widoczny defekt estetyczny, ale wdrożenie postępowania medycznego w odpowiednim momencie może znacząco złagodzić przebieg łuszczycy i poprawić samopoczucie (także psychiczne) pacjenta. Co warto wiedzieć o tym rodzaju choroby skóry? Jak postępować, gdy stan zapalny się nasila?
Co to jest łuszczyca?
Łuszczyca jest niezakaźną przewlekłą chorobą autoimmunologiczną wpływającą na wygląd skóry. Charakteryzuje się występowaniem czerwonych plam pokrytych srebrzystą łuską.
W wyniku zaburzonych procesów regeneracji komórki skóry nadmiernie się namnażają, doprowadzając do powstawania patologicznych zmian.
Łuszczycę można podzielić na dwa typy, biorąc pod uwagę wiek pacjenta, u którego postawiono diagnozę. Typ I dotyczy osób między 20. a 40. rokiem życia, typ II osób po 50. roku życia. Choroba może mieć różny przebieg i występowanie ze względu na jej kilka odmian:
| Rodzaj łuszczycy | Opis zmian i lokalizacja |
| Zwyczajna (plackowata) | Najczęstsza (obejmuje aż 90% przypadków). Zmiany wypukłe, owalne, pokryte łuską, wyraźnie oddzielone od zdrowej skóry. Lokalizacja: nogi, ramiona, kolana, łokcie, plecy, głowa, rzadziej twarz. |
| Krostkowa | Skóra czerwona, opuchnięta, pokryta krostami z ropną wydzieliną. Występuje w formie uogólnionej (ciężka postać) lub miejscowej (na dłoniach i stopach). |
| Łuszczyca stawowa (ŁZS) | Przewlekłe zapalenie stawów. Może obejmować dystalne stawy międzypaliczkowe. Objawy: zmiany w paznokciach, łagodne lub ciężkie uszkodzenia stawów. |
| Paznokci | Naparstkowanie płytki paznokciowej (punktowe wgłębienia), żółte przebarwienia, zgrubienia, onycholiza (oddzielanie płytki). W ciężkich przypadkach – całkowite oddzielenie. |
| Kropelkowa (kropelkowata) | Zmiany w formie grudek na głowie, kończynach i tułowiu. Zazwyczaj występują po infekcjach, np. gardła. |
| Wysiękowa (odwrócona) | Jaskrawoczerwone, błyszczące zmiany pokryte łuską. Lokalizacja: fałdy skórne (pachy, pachwiny, okolice pod biustem). |
| Owłosionej skóry głowy | Ostro odgraniczone czerwone plamy, tarczki z łuskami, często wychodzące poza owłosioną skórę (na czoło, kark, uszy). Towarzyszy im świąd, stąd częste mylenie z grzybicą lub łojotokowym zapaleniem skóry. |
Przyczyny łuszczycy
Etiologia choroby łuszczycowej nie jest do końca znana, ale przyjmuje się, że ma ona podłoże autoimmunologiczne. Często jej występowanie stwierdza się u osób z predyspozycjami genetycznymi. Ryzyko zachorowania jest więc wyższe, jeśli w rodzinie występowały już przypadki łuszczycy.
Czynniki środowiskowe, takie jak: infekcje, stres, palenie tytoniu czy nadciśnienie tętnicze, mogą także znacząco wzmagać procesy zapalne i przyczyniać się do zaostrzenia przebiegu choroby.
Objawy łuszczycy
Pierwsze objawy łuszczycy początkowo są łagodne i z czasem ulegają eskalacji. Mogą różnić się od siebie w zależności od rodzaju. Łuszczyca plackowata charakteryzuje się dużymi, łuskowatymi plamami, łuszczyca krostkowa występuje w postaci krost, a łuszczyca paznokci może obejmować zmiany w strukturze i barwie paznokci.
Na skórze głowy choroba przybiera formę łuszczących się plam, co często bywa mylone z łupieżem.
Diagnostyka łuszczycy
Diagnoza łuszczycy opiera się na badaniu dermatologicznym. Specjalista ocenia wygląd i rozmieszczenie zmian łuszczycowych korzystając z dermatoskopu, a w przypadku niejednoznacznych wyników może wykonać biopsję skóry, aby dokonać oceny histopatologicznej.
Ważne jest także wykluczenie innych chorób skóry, takich jak np. atopowe zapalenie skóry, które mogą mieć podobną manifestację.
Leczenie łuszczycy
Leczenie łuszczycy jest wieloetapowe i obejmuje metody leczenia miejscowego oraz ogólnego. W łagodnych przypadkach stosuje się kremy i maści z kwasem salicylowym. W przypadkach ciężkiej łuszczycy stosuje się leki biologiczne o działaniu przeciwzapalnym.
U osób z łuszczycą krostkową czasami potrzebna jest dodatkowa farmakoterapia lub terapia światłem ultrafioletowym, aby ograniczyć zmiany skórne. Niesteroidowe leki przeciwzapalne są natomiast pomocne w łagodzeniu bólu u pacjentów chorujących na łuszczycowe zapalenie stawów.
Łuszczyca a styl życia
Stres, palenie tytoniu, nadwaga oraz nieodpowiednia dieta mogą nasilać symptomy choroby. Oznacza to, że na eskalację objawów wpływają również czynniki środowiskowe. Co ważne, łuszczyca często współwystępuje z innymi schorzeniami, dlatego problem wymaga opieki wielospecjalistycznej.
Dla osób z łuszczycą szczególnie ważne jest regularne monitorowanie stanu zdrowia oraz dbanie o pielęgnację skóry, zwłaszcza w miejscach narażonych na tarcie, takich jak fałdy skórne. Specjalne kosmetyki nawilżające i preparaty o silnych właściwościach przeciwzapalnych mogą pomóc utrzymać zdrową skórę.
Podsumowanie
Postawienie diagnozy często dla wielu osób wiąże się ze stresem i niepokojem o dalsze postępowanie. Zmiany skórne i inne objawy choroby mogą być jednak efektywnie leczone, jeśli pacjent jest objęty specjalistyczną opieką medyczną.
Ważne są nie tylko konsultacje u dermatologa, ale także u innych lekarzy, jeśli typ schorzenia oraz jego przebieg tego wymagają. Odpowiednie leczenie miejscowe i biologiczne to fundament postępowania, gdy mamy styczność z przewlekłą chorobą zapalną skóry.
Dlatego chcąc znacznie złagodzić przebieg choroby warto skorzystać z opieki medycznej dostępnej w jednym miejscu, co usprawni wszystkie procedury, badania i konsultacje, a także pozwoli na kompleksowe leczenie oparte na interdyscyplinarnej współpracy medycznej.
