Badanie cytologiczne

Cytologia jest jednym z najczęściej wykonywanych badań ginekologicznych. Polega na pobraniu z szyjki macicy komórek nabłonka, a następnie, po odpowiednim przygotowaniu i zabarwieniu, na ich analizie pod mikroskopem. Wykonywana jest w celach diagnostycznych w kierunku nowotworu szyjki macicy. Regularnie wykonywane badania cytologiczne dają możliwość wykrycia tej poważnej choroby we wczesnym stadium jej rozwoju i powrotu do zdrowia. Cytologia daje także możliwość szybkiego zdiagnozowania nowotworu jajnika, obecności wirusa HPV, zbadania stanu nabłonka pochwy oraz skuteczności preparatów hormonalnych. Stosowana jest także w leczeniu zachowawczym i operacyjnym nadżerki szyjki macicy.

Cytologia – jak często wykonywać?

Częstotliwość wykonywania badania jest zależna od kilku czynników: wyniku ostatniej cytologii, wieku pacjentki oraz indywidualnych wskazań lekarza. Standardowo cytologię wykonuje się raz na trzy lata. W przypadku kobiet o osłabionej odporności, będących w trakcie leczenia nadżerki, przedrakowego stanu szyjki macicy lub dysplazji oraz będące nosicielkami wirusa HIV badanie cytologiczne jest zazwyczaj wykonywane co najmniej raz w roku. Podobne wskazanie mogą otrzymać pacjentki, których mama była narażona na dietylostilbestrol w trakcie ciąży.

Kiedy robić cytologię?

Badanie powinno być przeprowadzane u dojrzałych kobiet. Na to, kiedy robić cytologię, wpływa przede wszystkim wiek i czas rozpoczęcia współżycia seksualnego. Zaleca się, aby pierwszą cytologię wykonać około 25 roku życia. W przypadku, gdy inicjacja seksualna u kobiety miała miejsce wcześniej, badanie powinno być wykonane najpóźniej 1 rok od rozpoczęcia współżycia. Warto wiedzieć, że cytologia jest również wykonywana u kobiet będących dziewicami. W takiej sytuacji ginekolog wykonuje badanie szczególnie delikatnie i nieco węższym wziernikiem.

Czas wykonywania cytologii jest ściśle ograniczony. Badanie przeprowadzamy najwcześniej w 4 dniu po miesiączce oraz najpóźniej w 4 dniu przed kolejną miesiączką. Przed jego wykonaniem lekarz sprawdzi także czas, jaki minął od ostatniego badania ginekologicznego lub USG przezpochwowego. W tym wypadku zaleca się odstęp minimum 1 tygodnia. Na jakość materiału pobranego w trakcie cytologii ma wpływ przestrzeganie zaleceń lekarza. Pacjentka na 2-3 dni przed badaniem powinna:

• powstrzymywać się od współżycia seksualnego,
• nie stosować leków dopochwowych,
• nie wykonywać irygacji pochwy.

Cytologię wykonuje się także u kobiet w ciąży. Badanie nie zagraża zdrowiu dziecka i kobiety. Rozporządzenie Ministra Zdrowia mówi o tym, że badanie cytologiczne powinno zostać wykonane u kobiety w ciąży do 10. tygodnia jej trwania lub przy pierwszej wizycie, o ile takie badanie nie było wykonywane w ostatnich 6 miesiącach.

Ile się czeka na wyniki cytologii?

Badanie cytologiczne polega na pobraniu próbki tkanek z tarczy i kanału szyjki macicy, na podstawie których wykonywany jest rozmaz i mikroskopowa ocena pobranego materiału. Na to, ile czeka się na wyniki cytologii, wpływa posiadanie własnego laboratorium. W naszej klinice badania mikroskopowe przeprowadzamy na miejscu, dlatego czas oczekiwania na wyniki jest dużo krótszy. Pacjentka powinna je otrzymać po około 3-4 dniach.